Overschakelen naar de nieuwe economie
Andere steden zijn ons al enkele stappen voor. Ook in onze regio zullen we visie moeten tonen om de overgang naar de nieuwe economie van de Smart City te maken. Daar is wel een nieuwe manier van denken en organiseren voor nodig: met trans-sectorale oplossingen, ruimte voor initiatief vanuit de samenleving, nieuwe businessmodellen en ruimte om te experimenteren en innoveren. Tegelijk is er de urgentie voor een verbeterde digitale infrastructuur. Is die niet op orde, dan missen we de boot.
Wat is ons startpunt?
De Smart City is een concept voor strategieontwikkeling waaraan elke gemeente in ons land invulling geeft binnen de context van de eigen kracht. In onze regio hebben we met Sittard-Geleen de stedelijke motor, terwijl de perifere centra, woongebieden, dorpen, plattelandsgebieden en landschappen een essentiële functie vervullen in het waarborgen van noodzakelijke variëteit op het gebied van wonen, recreatie, natuur, landbouw en veeteelt.
Door al deze variatie definiëren wij onze regio als een groen-stedelijk netwerk. Daarbij zien we onze groene omgeving als een strategische aanwinst om op duurzame wijze de transitie naar de 'slimme stad' te maken met een hoge standaard van wonen en leven. Onze regio biedt een prachtige kans om een unieke balans te vinden tussen enerzijds de verstedelijking en anderzijds het behoud en de versterking van het groene karakter van onze regio. Dat raakt in elke opzicht vraagstukken op het gebied van het woon- en leefplezier, de gezondheid en het milieu. Ook met het oog op de klimaatverandering hebben we met het groene karakter van onze regio een sterke troef in handen om op termijn een leefbare gemeenschap in stand te houden.
Ons uitgangspunt is dat we niet denken in termen van 'stad versus platteland'. Ons uitgangspunt is dat we stad én platteland zien als een dynamisch netwerk van kernen en tussenliggende gebieden, met elkaar verbonden maar ook elk met een eigen karakter en functie in het geheel. Eén samenhangend geheel waarvan de afzonderlijke delen elkaar versterken.
Hoe gaan we dit in onze regio aanpakken?
Om te beginnen is economische ontwikkeling veelal de motor van vooruitgang. Het brengt welvaart en beweging in de gemeenschap: economisch, sociaal en cultureel. Gelijktijdig willen we ook een ontwikkeling van de gemeenschap die veerkrachtig kan omgaan met de effecten van de klimaatverandering en de groeiende schaarsten van grondstoffen op de wereldmarkten.
Daarom wil de VVD een strategie voor de komende 10 tot 15 jaren: Visie 2030. Deze visie richt zich op de realisatie van een aantal voorwaarden voor dynamisering van onze economische en sociale ontwikkeling en een veiligstelling van onze toekomst. Kort samengevat zijn deze:
1. Digitale infrastructuur - daar moeten we de komende jaren sterk op inzetten. De digitalisering van onze stad en regio is een doorslaggevende succesfactor voor de economische groei en het verbeteren van het vestigingsklimaat. De Duitse regering heeft onlangs een investeringsimpuls gegeven van enkele miljarden euro's. Dat zullen we in de grenstreken extra voelen als we achter blijven. Die boot mogen we absoluut niet missen! Dat is geen kwestie meer van prioriteit, maar hoogst dringende urgentie.
2. Groene infrastructuur - het landelijk en groen karakter van onze regio wapent ons al voor een belangrijk deel tegen de effecten van de wereldwijde klimaatverandering. De natuur doet al voor een groot deel het werk zonder dat we daarvoor kostbare infrastructuur moeten ontwikkelen. Dan moeten we onze natuur natuurlijk ook koesteren.
Daarbij willen ons nadrukkelijker inzetten op het gebruik van energie- en milieu-technologieën die het leven en werken in onze regio duurzamer en goedkoper maken. Daarmee moeten we nu al beginnen, willen we ook op de lange termijn een hoge kwaliteit van leven kunnen garanderen aan onze burgers. Ook dat is in feite geen keuze meer.
3. Publiek-private samenwerking - het gemeentebestuur zal zich meer moeten opstellen als een ondernemer. Dan moet je samenwerken met marktpartijen. Zeker als het gaat om samen experimenteren en risico’s nemen. Door samen nieuwe businessmodellen te ontwikkelen, buig je deze onzekerheden om in win-win situaties voor alle partijen. Zodoende creëer je ook een veel aantrekkelijker vestigingsklimaat voor bedrijven.
Dat betekent ook dat we andere verdienmodellen moeten ontwikkelen. Ons standpunt is simpel en effectief: verlaag de lasten, dereguleer en behaal nieuwe winsten door de groei van economie en werkgelegenheid. Dat vult op termijn de gemeentekas toch weer. Ontwikkel joint-ventures met de markt voor de integrale ontwikkeling van bedrijventerreinen en technologische infrastructuur en laat de exploitatie over aan particuliere bedrijven. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.
4. Governance - een nieuwe overheid : de lokale overheid van vandaag is veelal niet meer in staat om flexibel en tijdig in te spelen op de dynamieken van deze tijd. Een nieuw soort leiderschap en andersoortige rolopvatting zijn gevraagd. Gemeentelijke bestuurders en ambtenaren moeten veel meer sectoroverschrijdend en datagedreven gaan denken, durven te experimenteren en meer projectgericht gaan werken, bijvoorbeeld met taskforces. Soms zal de gemeente zich ook simpelweg moeten opstellen als matchmaker in het proces van regionale innovatie en het bijeenbrengen van sterke partners.
5. Een inclusieve samenleving - De betrokkenheid van onze burgers en ondernemers is essentieel voor succes van de nieuwe economie. Want de digitalisering van de samenleving leidt ook tot nieuwe vormen van burgerschap, burgerbewustzijn en democratie. Bewoners beschikken immers over steeds meer informatie en daarmee de kracht om iets in beweging te zetten. Dit betekent dat we groeien naar een inclusieve samenleving: niet alleen voor, maar ook (!) mét de burgers. Daarbij past een compleet andere rolopvatting van onze gemeentebestuurders. Beleid wordt dan niet alleen meer gemaakt binnen de muren van het gemeentehuis, maar ook daarbuiten! Daar willen wij proactief op inspelen met nieuwe vormen van gemeenschapsconsultatie.
6. Educatie en employability - De snelheid waarmee technologische innovaties elkaar opvolgen, stelt steeds hoger wordende eisen aan de mobiliteit op de onderwijs- en arbeidsmarkten. Dan moeten we ook niet meer in traditionele kaders denken. Het komt nu en de komende jaren steeds meer aan op matching en mobiliteit in de virtuele wereld van internet. Zelfs de fysieke grenzen van stad en regio spelen dan geen enkele rol meer. Daar moeten we heel anders op inspelen. We moeten van onze stad en regio een digitale stad maken waar het bedrijfsleven, het onderwijs, de arbeidsmarkt en de overheid elkaar sneller en effectiever kunnen vinden.
Maar ook moeten we simpelweg ervoor zorgen dan het woon- en leefklimaat op orde is. Want wonen en werken gaan immers hand in hand. Ook het woningbouwbeleid moet daar veel scherper op inspelen qua volume, maar ook qua doorstroming voor jonge starters op de arbeidsmarkt.
7. Regionale samenwerking - Metropoolregio’s worden de motor van de nieuwe economie. Dit zal leiden tot een sterke concurrentie tussen Europese regio’s. In Nederland hebben we dat aardig op het netvlies: ons kleine land is één netwerk van steden met invloedrijke metropoolregio’s. Deze regio’s moeten sterker inzetten op hun onderscheidend vermogen om daadwerkelijk impact te bereiken en op te schalen.
Sittard-Geleen zal als stedelijke motor in onze regio haar plaats moeten vinden tussen andere regio's zoals Heerlen-Aken en Eindhoven. We hebben hier wel degelijk nog een behoorlijke inhaalslag te maken. Maar met slim beleid trekken we snel genoeg de aandacht. Daarbij zullen we ook de verbinding moeten zoeken met de naburige regio's. Daarbij past een houding van elkaar versterken in plaats van met elkaar concurreren. Het belang van de 'grotere' regio staat dan voorop. Dan gaat het om samen experimenteren met nieuwe oplossingen en regelgeving in de proeftuinen. En om het leren van elkaar en voortbouwen op elkaars succes. Daar is onze gehele euregio mee geholpen.
Tussen stad en platteland
Deze voorwaarden zijn natuurlijk niet van de ene op de andere dag te verwezenlijken. Dat heeft tijd nodig. Maar dan moet het gemeentebestuur wel visie en durf tonen! Daar maakt de VVD zich uiteraard sterk voor. Want het welzijn van onze burgers staat op het spel.
Onze Visie 2030 is een strategie om succesvol de overgang te maken naar de nieuwe economie van de Smart City. Dat is geen doel op zichzelf. Het doel is de verbetering van de welvaart en welzijn van onze burgers. Dat betekent dus ook dat we de sociale agenda goed in het oog moeten houden:
Regiobrede digitalisering - Om te beginnen, en zoals al genoemd, groeien we steeds meer toe naar een inclusieve samenleving. Dat heeft alles te maken met de digitale toegang tot informatie en kennis. Dat vergroot de burgerbetrokkenheid en schept nieuwe kansen op het gebied van educatie, arbeid en ondernemerschap. De digitale opmars moet daarom regiobreed worden ingezet, inclusief (!) de kleinere woonkernen en dorpen.
Dat moet voorkomen dat er zowel op economisch als sociaal vlak een tweedeling ontstaat tussen stad en dorp. Zodoende kunnen we de sociaal-culturele diversiteit binnen de regio beter in stand houden. Daarmee ontstaat ook economische diversiteit. Dat resulteert in plezierig en afwisselend woon- en leefklimaat. Daarmee kunnen we ons onderscheiden van andere regio's. Dan willen mensen ook komen wonen en werken in onze regio.
Fysieke verbinding - Belangrijk is dan ook dat de verschillende woongebieden in onze regio goed met elkaar verbonden zijn. Mobiliteit is immers een voorwaarde voor welzijns- en welvaartontwikkeling. In zekere zin is het onderscheid tussen stad en dorp een onwerkelijk onderscheid. Ze gaan vloeiend in elkaar over en liggen ook qua reistijd dicht bij elkaar. In feite kunnen we onze regio kwalificeren als één grote groene stad: een stad met veel prachtige landschappen tussen de centra en diverse woonkernen, elk met een eigen karakter. Wie wil daar niet wonen? Vele grotere, dichtbebouwde steden zouden daar jaloers op zijn.
Ook dat is een kracht van onze regio. Daarop mogen we ons best wel sterker profileren. En als we nu ervoor zorgen dat de weginfrastructuur en verdere ontsluiting richting de snelwegen op orde is, wordt wonen en werken in onze regio al snel aantrekkelijk. Dat trekt ook bedrijvigheid aan.
Slimme wijken – Een slimme stad heeft slimme wijken. Want een stad functioneert pas optima forma alsook de mensen er plezierig en efficiënt kunnen leven. 'Terug naar de wijk' is daarbij voor de komende jaren ons motto. De VVD zet daarom sterk in op de gemeenschapsontwikkeling in onze wijken en dorpen. Anders dan vele grote steden hebben de wijken en dorpen in onze regio nog een eigen sociale en culturele identiteit. Dan gaat het ook om sociale veiligheid en het gevoel een gemeenschap te zijn. Geen grote anonieme massa dus. Ook dat is kracht. Daar moeten we op voortborduren.
Het wonen in wijken en dorpen moet niet alleen plezierig maar ook efficiënt zijn. Ook in andere westerse landen is dat de trend. Dan gaat het met name om de nabijheid en diversiteit van het winkel-, recreatie- en uitgaansaanbod. Het gaat ook om de algehele leefbaarheid in termen van begaanbare trottoirs en wegen, openbare hygiëne, groene ruimten, parkjes en speeltuinen, veiligheid, etc.
Dan moet er ook ruimte bestaan voor spontaan particulier initiatief en ondernemerschap zonder geconfronteerd te worden met een veelheid van regels. Dan moet de overheid maar meebuigen. Gemeenschapsconsultatie is dan de basis van beleidsvorming. Zodoende blijft het wonen en leven in onze wijken en dorpen ook onze toekomst betaalbaar, plezierig en gezond.
Weer zo'n goed idee van de VVD. Als je maar even doordenkt.
Een gezamenlijk document van VVD Beek, Schinnen, Sittard-Geleen en Stein.
Heb je ook een goed idee? Of wil je een opiniestuk schrijven. Stuur je email dan naar ons secretariaat: info@vvdbeek.nl